Boekbespreking: Luc Vankrunkelsven: Legal!

Luc Vankrunkelsven is al jaren actief in Wervel, de Werkgroep Rechtvaardige en Verantwoorde Landbouw. De naam zegt het, Wervel verwierf veel ervaring en inzicht in de landbouwproblematiek op wereldvlak. Luc is daarbij aan zijn vierde boek toe.  Legal! is het verslag van een rondreis in Brazilië waarbij Van Krunkelsven boerengroepen en universiteiten bezoekt om zijn ding te doen.

Dat ding is veelzijdig. Vankrunkelsven maakt o.m. gebruik van de Uilekot/Climaxi DVD ‘Duurzaam Op Papier’

(Ann-Katrien Lecluyse en Leo Broers 2010) waarin getoond wordt hoe een door het internationaal ‘duurzaamheidslabel’ FSC erkende fabriek ‘Veracel’ Eucalyptusplantages aanplant, en daarbij de lokale bevolking verjaagt door pesticidengebruik. Dit soort van ‘greenwashing’ lokt overal grote verontwaardiging uit, zegt hij.

Voor Vankrunkelsven zijn het woestijnen en zit er een systeem in: “Overal in Brazilië kapt men regenwoud of Cerrado (savanne) en vervangt men het door Soya en Eucalyptus.” Natuur wordt zogezegd vervangen door natuur, maar dan door immense monoculturen waar niks anders kan onder of rond groeien én die grote hoeveelheden water verspillen.

De kleine boeren moeten wijken voor de grote agronegocio, de business op wiens Braziliës ontwikkeling (onder Lula en Roussef) grotendeels steunt: een Keynesiaans recept waarbij geen werk gemaakt wordt van interne herverdeling als landhervorming en co, maar gekozen wordt voor economische groei die dan via sociale toelagen als de Bolsa Familiar e.a. ook onder de arme bevolking verdeeld wordt. Niks nieuws onder de zon, we hebben het zélf tientallen jaren zo gedaan. Al kan je van een links bewind (dat wel te kampen had met een parlementaire rechts meerderheid) iets méér verwachten.

Wat het PT-bewind wél realiseerde is een groot steunprogramma voor de kleine familiale boeren, met de oprichting van een universiteit én de verplichte afname door overheidsdiensten van familiale, streekgebonden producten. Dit geeft de sector een enorme boost.

Als expert in soyateelt beschrijft Vankrunkelsven hoe hij voor zijn neus ziet waar de goedkope, dikwijls gemanipuleerde soya massaal geteeld wordt en als veevoeder vertrekt naar Europa en de rest van de wereld. We moeten dringend minder vlees-eiwitten consumeren, zegt Vankrunkelsven, we maken er het klimaat mee kapot.

Vankrunkelsven reist het land rond en ziet de verkwisting, de pogingen om de boscode (codigo forestal) te versoepelen, het feit dat slechts 0,25 % van de milieuboetes effectief betaald wordt, de troosteloosheid van de deelstaat Matto Grosso enz…

Maar hij heeft ook oog voor de weerstand, de kleine ecologische projecten, nieuwe jonge rechters die onrecht durven aanpakken, coöperatieven die als paddenstoelen uit de grond schieten, studenten die er anders over denken enz…

Dikwijls doet hij dat als Norbertijn vanuit een christelijke inspiratie, wat voor een niet-gelovige soms nogal vreemd overkomt. Vankrunkelsven brengt evenwel een wereldproblematiek zéér concreet dichterbij in een mooi uitgegeven boek, doorspekt met Braziliaanse poëzie. Filip De Bodt

Legal werd uitgegeven door vzw Wervel en een aantal Braziliaanse organisaties, telt 186 pagina’s en kost 15 €. Je kan Legal! bestellen  via ons contactformulier