Brazilië: Temer trekt Amazone open voor mijnbouw
De regering van Brazilië schaft bij decreet het RENCA-reservaat in het Amazonegebied af. Ze zegt expliciet dat ze het gebied openzet voor privé-mijnbouwfirma's. Nochtans is het reservaat in 1984 opgericht precies om er privé-exploitatie te verbieden. RENCA (Reserva Nacional de Cobre e Associadas) is anderhalve keer zo groot als België. Het ligt pal op de grens van de deelstaten Para en Amapa.
Een regelrechte aanslag op de planeet, anders kan je de ontmanteling van dit natuurgebied in het Amazone-bekken niet noemen. Opnieuw dreigt een essentiële schakel in het planetaire klimaatstelsel voor de bijl te gaan. Het RENCA-reservaat telt ook zeven zones van natuurbehoud en twee inheemse territoria waar drie volkeren leven : 'Rio Paru d'Este' (in Para) met de Aparai en de Wayana en de Waiãpi in Amapa.
Jammer genoeg ligt dat in de lijn der verwachtingen. In Brazilië kwam een jaar geleden een ultraconservatieve regering aan de macht via een parlementaire coup. De regering wordt geleid door president Temer. De ploeg is corrupt tot op het bot, maar voelt zich vanwege haar parlementaire back-up onbedreigd. Zo ontkwam ook Temer pas nog aan gerechtelijke vervolging.
Deze regering voert consequent een pro-business-programma uit, met internationale roadtrips om privé-investeerders aan te trekken en tegelijk zware besparingen in de sociale sector, de gezondheidszorg en het onderwijs, uitholling van de arbeidswet, repressie tegen vakbonden en sociale organisaties, privatisering van de staatsondernemingen (nu weer de elektriciteitsmaatschappij), een verbod voor de staatsoliemaatschappij Petrobras om zoals voorheen in nieuwe projecten te participeren.
Dat ook het natuurgebied RENCA eraan zou geloven, was vorig jaar in december aangekondigd tijdens een mijnbouwbeurs in Londen. Eduardo Ledsham van de Braziliaanse geologische dienst CPRM zei daar dat de regering in RENCA opnieuw de exploratie en het zoeken naar ertsen zou toelaten. Ledsham maakte meteen de aanwezige investeerders warm door te melden dat eertijds in RENCA meerdere goudaders waren gevonden. In april van dit jaar verpakte de regering-Temer dat voornemen in een ontwerpdecreet. Dat decreet op 23 augustus officieel van kracht geworden.
De goud-rush naar RENCA zou zeer snel kunnen starten. Er zouden al voor 90 procent van dit gebied vergunningen voor exploratie zijn gevraagd. De meeste aanvragen (80%) gaan uit van slechts 9 entiteiten, waaronder de geologische dienst CPRM zelf maar ook Vale, de Braziliaanse mijnbouwreus. Vale is vlak naast het RENCA-reservaat het immense Carajas-project aan het leeggraven. Het baat daar de grootste ijzerertsmijnen ter wereld uit.
Het zou best kunnen dat de Braziliaanse regering zelf voor de kosten van de verkenning van RENCA zal opdraaien. Vanuit de privé-industrie is namelijk opgemerkt dat het natuurreservaat moeilijk toegankelijk is, dat de exploratie dus duur zal zijn en dat de regering de operatie moet financieren. Maar gezien de regering-Temer pro-business en uitgesproken anti-bevolking is, zou ze op die eis kunnen ingaan. De louter mathematische doelstelling van de regering is dat het aandeel van de mijnbouw in het Bruto Nationaal Product van Brazilië stijgt van 4 naar 6 procent. Zo zei Eduardo Ledsham het nog in Londen. Maar wat maakt het Temer en zijn kliek uit dat daarvoor zowel de Brazilianen als de planeet zullen bloeden.
Raf Custers