Startnota De Wever: slappe kost.

Het lijkt wel of N-VA-voorzitter Bart De Wever in juli op vakantie geweest is en daardoor de hittegolf in België niet meegemaakt heeft. In zijn startnota rond de vorming van een regering is in elk geval weinig tot niets te vinden over klimaat. De Wever hoopt de problemen op te lossen met technologie en verhoogt de ambities niet, wat Vlaanderen allicht nog wat meer opmerkingen van Europa zal opleveren.

De bolle retoriek en de grote ambities die men heeft rond het verspreiden van het Vlaams nationalisme, vinden we in elk geval niet terug op milieu-, klimaat- of sociaal vlak.  Sociaal stelt men voor om de armoede te verminderen door een sociaal zekerheidssysteem dat behouden blijft, maar waarvan de toegang beperkt wordt, wat dat dan ook mag wezen. In elk geval wordt dat zo door mensen van elders, die hier een tijd zullen moeten verblijven en zelf hun “inburgering” zullen moeten betalen. Verder ruiken we een afbouw van openbare diensten in plaats van een decentralisering die het klimaat ten goede komt. Nergens worden objectieven vastgelegd.

Klimaat.

De paragraaf over klimaat is bijzonder kort en vaag: Vlaanderen werkt volop aan de omslag naar een koolstofarme samenleving met duurzame economische groei en een realistische transitie voor zijn burgers binnen de Europese klimaatambities 2050. In plaats van steeds ambitieuzere doelstellingen aan te nemen gaan we het komend decennium voluit voor het effectief realiseren van de aangegane engagementen en het versnellen van innovatie die daartoe de sleutel vormt. Het vergroten van het maatschappelijk draagvlak voor deze noodzakelijke transitie is essentieel. De Vlaamse Regering moet, in samenspraak met het federale niveau, vanuit die optiek waken over de betaalbaarheid van de energiefactuur voor gezinnen. We blijven inzetten op hernieuwbare energie en bouwen het certificatenoverschot verder af. Dankzij de kracht van menselijke innovatie en technologische vernieuwingen zijn we op het vlak van water- en luchtkwaliteit en afvalverwerking fel vooruitgegaan. Maar het werk is uiteraard niet af. De Vlaamse Regering zal alles in het werk stellen om tegen 2027 de Europese waterkwaliteitsdoelstellingen te halen. De luchtkwaliteit willen we verder verbeteren, met onder andere een vergroening van het wagenpark, een uniform kader voor lage-emissiezones in steden, een uitfasering van vervuilende verwarmingstoestellen, investeringen in walstroom en strengere internationale normen voor de scheepvaart. We hebben de ambitie om Europese koploper in waterstof te worden en zetten ons in voor een 100 procent circulaire economie. We strijden tegen droogte en wateroverlast, en we werken aan klimaatadaptatie door onder andere te investeren in kustverdediging.”

Men wil dus niet ambitieuzer zijn in ambities maar uitvoeren wat er al beslist is. Dat is in tegenstrijd met het oordeel van de Europese Commissie die België recent aanmaande: “Het ambitieniveau (rond daling uitstoot nvdr) voor 2030 aanzienlijk verhogen, tot ten minste 25 %, uitgedrukt als de bijdrage van België aan de doelstelling van de Unie inzake hernieuwbare energie voor 2030” 

Voor de rest ‘blijft’ men in de tekst ‘inzetten’ op zaken zoals vb ‘hernieuwbare energieterwijl heel wat mensen in die sector vinden dat de eerste echte inzet er nog moet komen. Het geloof in technologische evolutie om de klimaatomwenteling te realiseren is volgens Climaxi zeer risicovol en niet sociaal of herverdelend: “Technologische oplossingen die geen ommekeer inhouden van het economisch wegwerpkapitalisme vergroten het verschil tussen arm en rijk nog.” 

Men is vergeten dat technologie ons schoner water en lucht gegeven heeft…maar dat dit samenging met dwingende normen. Met de start van de Vlarem-wetgeving in 1995 legde de overheid vast hoeveel schadelijke stoffen er in het afvalwater van de bedrijven mocht zitten. Als men rond klimaat en lucht niet hetzelfde doet, gaat men die technologische vernieuwing nooit in gang zetten: het bedrijfsleven neemt vanzelf geen vrijwillige gemeenschapstaken op, daar zijn wetten en procedures voor nodig. 

Natuur.

De startnota bevat nog een aantal maatregelen rond natuur en milieu die een sterke invloed hebben op ons klimaat: de betonstop wordt een bouwshift, die de bedoeling heeft aan verdichting te werken. Men gaat de principes van het Ruimtelijk Beleidsplan Vlaanderen toepassen. Die gaan grotendeels uit van gezamenlijk gebruik, dus het opgeven van de via Gewestplannen vastgelegd functies: landbouw en natuur of wonen en natuur enz. samenbrengen. Alles kan dan door mekaar, met als risico dat de laatste echte stukken natuur verloren gaan, als het plan zogezegd verzoenbaar is met de bestemming. We weten hoe administraties daar mee omgaan en hebben een eerste ervaring met die vermenging van functies in het Ruimtelijk Plan Noordzee. Het resultaat is daar dat visserij en natuur het moeten afgeven tegenover zandontginning en energie. Het plan stelt ook dat verharding met 20 % moet afnemen in landbouw- en natuurgebieden. 

Tegelijkertijd gaat men alle voorziene infrastructuur- en wegenwerken uitwerken (Antwerpse ring, N42, N41, N60…). De Wever wil het openbaar vervoer promoten maar vergeet dat men dan het autoverkeer moet aan banden leggen en voorziet geen concrete zaken om bijvoorbeeld de onderfinanciering van De Lijn op te lossen.

Er komen 10.000 hectare bos bij, die eigenlijk al sinds de jaren negentig beloofd zijn maar waar geen centen tegenover staan.

vzw Climaxi vindt de nota waar slappe kost en denkt dat de klimaatbeweging best snel actie gaat voeren om het beleid om te buigen. Daarbij is het sociale aspect voor Climaxi even belangrijk dan het ecologische. Ook over die samenhang valt in de startnota van De Wever geen jota te lezen.

Filip De Bodt