Climaxi deed bij de aanvang van de burgerbevraging rond het energiepact een oproep om deze in grote aantallen in te vullen. Uiteindelijk verzamelde de overheid de mening van 45.000 burgers.

Vier dagen nadat de uitslagen van deze bevraging uitkwamen, waaruit blijkt dat drie kwart van de respondenten af wil van kernenergie, schuift de NVA het pact net om die kwestie van tafel. De betaalbaarheid, duurzaamheid en bevoorradingszekerheid kan volgens de partij niet gegarandeerd worden binnen het huidige Energiepact. Premier Charles Michel blijft achter de kernuitstap staan, maar boog voor de kritiek van de NVA. Het energiepact waar we ondertussen al twee jaar op wachten wordt met nog een jaartje uitgesteld. Er moet meer rekenwerk gebeuren.

Voor de NVA zijn de gevolgen van de kernuitstap niet genoeg becijferd. Voor meer cijfers rond het uitstellen van deze uitstap nodigen we hen uit om het vierdelig dossier “Wat als Doel ontploft?” op onze website te raadplegen. 

Kernuitstap en Energiemix

Waarover gaat het Energiepact?

De kernuitstap staat erin. Tegen 2025 moeten de laatste kerncentrales in België hun productie stop zetten. Deze productie moet worden opgevangen door hogere investeringen in hernieuwbare energie en gascentrales. Zo moet de bevoorradingszekerheid van energie gegarandeerd worden. Climaxi steunt de kernuitstap volledig, maar benadrukt dat, hoewel gascentrales een rol zullen spelen in de transitieperiode, er geen nood is aan nieuwe gascentrales.

Het huidige systeem voor gaslevering is in de voorbije jaren voldoende uitgebreid en gediversifieerd, en met meer inzet op warmtekrachtkoppeling kan de bevoorradingszekerheid ook zonder uitbreiding van de gasproductie gerealiseerd worden. Verdere subsidiëring van gasprojecten zal de energiemarkt verstoren en hoognodige investeringen wegleiden van projecten die inzetten op hernieuwbare energie. Een recente studie van het Tyndall Centre for Climate Change Research bevestigt dat er binnen de Europese Unie geen nieuwe gascentrales meer gebouwd mogen worden indien we onze doelstellingen willen behalen om de temperatuurstijging te beperken tot 2°C.

De11-maart beweging verwerpt het standpunt van de NVA en het VBO "omdat ze pleiten om in de toekomst, na 2025, toch nog kerncentrales open te houden, en zelfs nieuwe te bouwen. Het is niet toevallig dat de NVA pleit voor een “realistische kernuitstap”… in 2065! Wil ze huidige kerncentrales verlengen, om een energieplaats vrij te houden voor de bouw van gigantisch dure nieuwe kernenergie? Dat het geld bespaart is immers een leugen, want eerst moeten er grote investeringen gedaan worden om de kerncentrales op te lappen om nog 10 jaar langer open te houden. En vervolgens kost kernenergie uit nieuwe kerncentrales veel meer dan hernieuwbare energie, zoals het voorbeeld van Hinkley Point in Zuid Engeland overvloedig aantoont. Sowieso moet er uiteindelijk toch geïnvesteerd worden in andere energiebronnen.  De factuur en het kernafval wordt dan naar de volgende generaties gestuurd."

Het energiepact zet in op extra investeringen in wind- en zonne-energie. Die zijn hoognodig, want uit recente cijfers blijkt dat de Europese Unie binnen negen jaar tijd haar CO2-budget volledig zal hebben opgebruikt bij het huidige beleid. Gelukkig blijkt uit de energiebevraging dat 80 procent van de respondenten hernieuwbare energie als voornaamste bron van energie ziet in de toekomst. Uit de bevraging blijkt trouwens dat de driekwart van de respondenten ermee akkoord is dat dit op de korte termijn meer mag kosten, en bereid is om het verbruik aan te passen moest dat noodzakelijk zijn (door bvb afwasmachine ’s nachts laten draaien).

Climaxi benadrukt wel dat alle mensen recht hebben op hernieuwbare energie, en dat er controlemechanismen moeten bestaan om mensen die leven in energiearmoede te beschermen. Dit kan met progressieve tarieven, waarbij mensen die weinig verbruiken weinig betalen, en met goedkope (of gratis) basispakketten van energie. Het Energiepact vermeldt de invoering van een CO2-taks, die de overstap naar hernieuwbare energie zou moeten versnellen. Het pact blijft echter heel vaag over hoe die taks zou functioneren en over welk bedrag het zou gaan. Wij keren ons alvast tegen een taks die ervoor zou zorgen dat gewone gezinnen voor de zoveelste keer op korte tijd hun energiefactuur fors zouden zien stijgen.

Elektrische wagen als mirakeloplossing?

Daarnaast rekent het energiepact ook op de elektrificatie van het wagenpark als oplossing voor de uitstoot van onze mobiliteit. Tegen 2030 mogen de helft van de nieuw ingeschreven auto’s geen schadelijke stoffen meer uitstoten. Het pact gelooft in de elektrische wagen, en belooft dat er in 2030 per tien wagens minstens één laadpaal beschikbaar zal zijn.

Van een mogelijk verbod op de verkoop van Diesel en Benzinewagens wordt niet gesproken, terwijl landen als Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Zweden hier wel op inzetten. Zo’n verbod is heel wat effectiever, en komt niet alleen het klimaat maar ook onze gezondheid ten goede.

Climaxi waarschuwt in haar nieuwe brochure, die binnen drie weken verschijnt, voor de elektrische wagen als heilmiddel. Zo waarschuwt Luc Vanheerentals, de auteur van Fifty Ways to Leave Your Car, dat wanneer je het hele productieproces van een elektrische auto meerekent de uitstoot bijna even hoog ligt als bij bestaande wagens. Climaxi spoort de overheid aan om verder te kijken dan het autoverkeer, en de investeringen in het openbaar vervoer en fietsinfrastructuur aanzienlijk te verhogen. Ook met deze investseringen gaat trouwens meer dan 90 procent van de respondenten van de burgerbevraging akkoord.

Hoog tijd voor een sterk energiepact

Het gebrek aan een duidelijke langetermijnvisie speelt België parten. We maken een slechte indruk op internationale klimaatconferenties,  investeringen in energie worden keer op keer uitgesteld. Een energiepact met een klare visie is hoognodig, nu!