Op maandag 16 oktober hielden milieu- en burgerorganisaties een symbolische protestactie aan het kabinet van federaal minister van Energie Tinne Van der Straeten. Onder de koepel ‘Don’t nuke the climate’ drukten de organisaties hun afkeuring uit over de deal tussen Engie en de regering om Doel 4 en Tihange 3 langer open te houden, alsook de schijnraadpleging die hierover werd georganiseerd. “Het is tijd voor een duurzaam en vreedzaam energiebeleid”, zo luidde de boodschap tijdens het overleg met de vertegenwoordiger van de minister tijdens het protest.

Gegarandeerde winsten voor Engie, onzekerheid voor de gemeenschap

Met veel trompetgeschal werd vorige week de nucleaire deal aangekondigd. Er zou een akkoord zijn tussen de regering en Engie - of is het andersom? De twee 40 jaar-oude kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 worden met 10 jaar verlengd. Engie krijgt een dubbele beloning. Er wordt een gegarandeerde elektriciteitsprijs voorzien. Bovendien wordt de verantwoordelijkheid voor het kernafval aan de staat overgedragen voor een éénmalig bedrag. Tweemaal kassa voor Engie. Tweemaal betalen door de gewone mensen. Geen wonder dat het aandeel van Engie na deze aankondiging de hoogte inschoot.   

De Nederlandse regering wil twee nieuwe kerncentrales in de provincie Zeeland bouwen. Meer kernenergie zou ons helpen de CO2-uitstoot te verminderen en opwarming tegen te gaan. Vergeten lijken de rampen in Tsjernobyl en Fukushima. Veel Zeeuwen maken zich zorgen over de aantasting van het landschap, maar er is ook onrust over nieuwe rapporten die uitwijzen dat het wonen vlak bij een kerncentrale niet zonder risico’s is.

Er is een akkoord tussen de regering en Engie Electrabel. Of beter, er is één stap meer gezet ernaartoe. De volgende maanden zullen uitwijzen of dit in de praktijk werkelijk zo zal zijn. Maar de toon is gezet. Electrabel wordt allerlei steun beloofd als ze de twee minst oude kernreactoren toch maar wil verlengen. Ondertussen rijft het bedrijf de miljarden van klanten maar binnen, met de verkoop van veel te dure elektriciteit.

Vandaag stelde Groen voor om de kerncentrales nog een winter langer open te houden. Daarmee zijn alle partijen het ongeveer eens. De sociale klimaatbeweging Climaxi denkt dat de discussie zich niet beperkt tot energie en wil dat de gevolgen van de uitstoot van die centrales op de gezondheid van de omwonenden onderzocht wordt. Waterdamp en drift via de uitstoot van kerncentrale, zorgen ervoor dat PFAS en zware metalen uit het in de atmosfeer worden ingebracht. Climaxi wijst in deze op het voorzorgsprincipe, zoals omschreven in VLAREM, en pleit eerst voor gedegen onderzoek en dan pas voor een beslissing ter zake.

De definitieve stillegging van Doel 3 is gepland op 23 september 2022. Sommige onverantwoorde politici willen zelfs deze gevaarlijke reactor “in reserve houden”. En twee andere reactoren zouden verlengd worden. In verschillende landen worden plannen voor nieuwe reactoren opgedrongen, waardoor de afhankelijkheid van Russisch en buitenlands uranium zou toenemen.

Na de Russische aanval op de kerncentrale van Zaporozhzhia (Oekraïne) eerder deze maand, blijft het een open vraag hoe groot het risico op een ernstig nucleair ongeluk daar is. Naar aanleiding hiervan publiceerde Greenpeace een rapport over de situatie in de “Nuclear monitor” waar ze een aantal risico’s beoordelen. Hieronder vindt je de belangrijkste bevindingen.

Tijdens zijn bezoek aan Brussel kondigde Biden aan dat de VS meer gas gaan leveren aan Europa, ten einde onafhankelijk te worden van de Russische leveringen. De VS gaan hun leveringen optrekken van 22 miljard kubieke meter LNG naar 37 miljard dit jaar. Tegen 2030 trekken ze dat op naar 50 miljard. Dat is nog altijd maar een derde van wat Russen leveren, zegt VRT-energiespecialist Luc Pauwels. De sociale klimaatbeweging Climaxi hield in het verleden boringen naar schaliegas tegen in Limburg en verzet zich nu tegen de import van extra schaliegas.

De Belgische Vivaldi-regering besliste gisteren om het energieprobleem voor zich uit te schuiven. De twee jongste kerncentrales in Doel en Tihange mogen tien jaar langer draaien. Ter compensatie mag Groen 1,2 miljard investeren in hernieuwbare energie. Zo raken we er niet, zegt Climaxi, men verandert niets aan de energiesector en schuift de problemen voor zich uit. Het is nauwelijks te geloven, maar nu kerncentrales weer een doelwit en acuut gevaar vormen tijdens een Europese oorlog, besliste de regering om de jongste twee kerncentrales verder open te houden. En net die oorlog, die zou moeten aanzetten tot energie-onafhankelijkheid (ook van uranium), is daar het argument voor. Het plan voorziet verder in BTW-verlagingen naar 6 % op warmtepompen, zinnepanelen en co, een fikse duit voor zonnepanelen in de Belgische stations, aanmoediging van elektrisch rijden, investeringen in waterstof en belasting op bedrijfswagens.   

Twee weken geleden lanceerden de Belgische ondernemers een website “Keep The Lights On”. Een paar honderd industriëlen (ze zijn er allemaal: van Utexbel tot Ineos) roepen de bevolking op om mee een petitie te tekenen tegen de kernuitstap. Het (bedrieglijke) liedje, dat zich in de titel van de petitie uit is gekend en uit zich in de inleiding: “ Blind voor alle argumenten stort België zich in de perikelen van de kernuitstap. Energiefactuur: oncontroleerbaar. Concurrentiepositie Belgische ondernemingen: ondermijnd. Bevoorradingszekerheid: onbestaande. CO2-uitstoot: niet minder, maar meer. Dat staat ons te wachten bij een nucleaire uitstap. België koerst met open ogen af op een ecologische mislukking, het reduceren van de koopkracht en het uitwissen van onze economische slagkracht.”