Ronse: Utexbel wil afvalwater indampen en vraagt vergunning voor PFAS
De NV Utexbel uit Ronse probeert zijn permanente vergunning binnen te halen door een voorstel om het afvalwater gedeeltelijk in te dampen en af te voeren. Zo kan de belasting voor het RWZI Ronse sterk verminderd worden en hoopt men dat de Vlaamse Milieumaatschappij niet langer gaat dwarsliggen. Utexbel kreeg een proefvergunning van maar 18 maand van Zuhal Demir, nadat Climaxi bekend maakte dat het bedrijf mee verantwoordelijk was voor de gigantische vervuiling van de Molenbeek.
In de aanvraag is er plots sprake van PFAS-soorten. De directie stelde vroeger nochtans die niet te verwerken. Het geanaliseerde afvalwater bevat tussen de 30 en 130 ng/liter, terwijl de Europese norm 100 ng is en die binnenkort vermindert naar 20 ng. Climaxi vindt het bizar dat dit probleem pas nu opduikt en is er niet over te spreken: “De analyses van beken, grondwater en grond toonden al grote overschrijdingen in Ronse, langs de Molenbeek. Utexbel is daar één van de schuldigen voor. Het bloedonderzoek in Ronse van Climaxi wees er ook op dat mensen in Ronse soms haluccinante waarden vertonen, ook de arbeiders in de fabrieken. De pijp moet dus dicht. Het bedrijf wil nu een koolstoffilter plaatsen om de PFAS op te vangen. Nergens wordt evenwel uitgelegd hoe en waar dat gaat gebeuren. In het ganse dossier van 200 bladzijden besteedt men er twee lijntjes aan.”
Op zich is er niets mis met het indampen en afvoeren van afvalwater, maar opnieuw mankeert enige technische uitleg. Welke stoffen zijn indampbaar, welke niet? Waat gaat men er mee heen? Waarom wordt het lozingspunt verplaatst? De parking wordt afgegraven en er komt een bemaling om dat mogelijk te maken. Waar gaat men dan met de vervuilde grond en het mogelijks vervuilde grondwater naartoe? Evenmin is er duidelijkheid over de kwaliteit van het water dat uit Frasnes aangevoerd wordt via een ondergrondse pijpleiding van de NV Soder, een door familievrienden bevolkte nevenfirma, die daar goed geld mee verdient. Dat water wordt gebruikt in de productie. Het voorzorgsprincipe zegt dat men de mensen in de fabriek niet ma blootstellen aan risico’s. Ook hier willen wij verdere verduidelijking.
De ruimtelijke situatie van het bedrijf is bovendien verre van ideaal: men nestelde zich midden in een woongebied en verkreeg in 2021 een planologisch attest van de stad Ronse om daar te blijven. Zo een attest moet evenwel snel omgezet worden door een Ruimtelijk Uitvoerings Plan en het ziet er niet naar uit dat dat snel gaat gebeuren. vzw Climaxi vraagt het bedrijf om na te denken over mogelijke verhuisplannen: “Het actief van Utexbel wordt geschat op 27 miljoen €. De site is gigantisch groot en zou na sanering kunnen dienen om de woonnood in Ronse op te lossen. De winst van de verkoop van woningen zou kunnen gebruikt worden om een nieuw en duurzaam bedrijf op te richten op het industrieterrein Pont West. Wij vragen het bedrijf deze mogelijke oplossing grondig te onderzoeken. Dan krijgt men een gezonde buurt, een duurzaam bedrijf en een garantie op tientallen jaren tewerkstelling.”
Climaxi wil spijkerharde garanties rond de uitstoot van gevaarlijke stoffen en tekent bezwaar aan tegen het dossier omwille van de vaagheid en de slordige samenstelling.
Filip De Bodt